Op 24 mei jl. is op 82-jarige leeftijd overleden ons oud-lid JOOP ULTZEN.

Joop was een rustige, bescheiden man, altijd in pak gekleed. Op het schaakbord stelde Joop zich niet bescheiden op: hij had een attractieve, aanvallende stijl. Hij werkte bij de provincie Fryslân. Siep H. Postma: "toen Joop met pensioen ging, moest de provincie drie man aannemen om zijn werk te doen!" De laatste jaren was hij wegens ziekte niet meer op de club verschenen. Toch herinneren de meeste clubleden Joop wel; tientallen jaren was hij een vaste waarde in het tweede en het derde team. Wij wensen de familie sterkte met het verlies. Hieronder een interview met Joop Ultzen dat in 2001 in het clubblad heeft gestaan; gemaakt door Oene Schriemer ter gelegenheid van het 45-jarig lidmaatschap van Ultzen.

Dhr. J. Ultzen (Joop voor intimi)

Op twaalfjarige leeftijd kreeg dhr. Ultzen zijn eerste schaaklessen bij een buurtvereniging in Leeuwarden. Al snel bleek dat hij aanleg voor het spel had. Ondanks de snelle vorderingen moest hij tijdens de oorlog noodgedwongen met schaken stoppen. Na de oorlog kwam hij voor het eerst weer met schaken in aanraking bij de personeelsvereniging van zijn toenmalige werkgever, de PTT. De PTT had binnen haar eigen organisatie een landelijke schaakcompetitie, die in een aantal weekenden werd gespeeld. Zo kwam het regelmatig voor dat dhr. Ultzen ergens in Zuid-Holland een weekendje in een hotel logeerde om daar vervolgens een paar partijen met zijn landelijke collegae te spelen. In deze tijd was hij zeer ambitieus en bestede hij veel tijd aandacht aan het schaken. Ook volgde hij een schriftelijke schaakcursus bij de L.O.I., om zijn schaakniveau te verhogen

Een paar oude bekende Philidorleden, Auke van der Bijl en Dirk Boven, waarmee dhr. Ultzen zo nu en dan ging stappen, merkten zijn toegenomen schaakprestaties op en wisten hem in 1956 over te halen om lid te worden van Philidor. Vanaf die tijd is hij al meer dan 45 jaar lang een graag geziene persoon op de interne competitie. In de beginjaren, toen Philidor nog in de Klanderij speelde, waren de clubavonden goed en sterk bezet. Je moest destijds van goede huize komen om een plaats in Philidor 1 of 2 af te dwingen. Dhr. Ultzen speelde aan een hoog bord in het derde en was een vaste en regelmatige invaller voor het tweede team. In 1971 won hij in een schitterende partij van N. van Dijk van schaakvereniging Almelo, waarmee hij aan de basis stond van de 4,5 – 5,5 overwinning en de uiteindelijke promotie naar de eerste klasse A van de KNSB. Deze partij die bijna letterlijk uit het Philidorforum van 1971 is overgenomen, had het volgende verloop:
  

Hoewel dhr. Ultzen nog elke dinsdag met veel plezier in de interne competitie speelt, beleeft hij de beste herinneringen aan de beginjaren bij Philidor. Hij was toen nog een van de jongeren en in de bloei van zijn schaakcarrière. Naarmate de leeftijd vorderde en de maatschappelijke carrière en het gezinsleven meer tijd opeiste werd het lastiger om de theorie bij te houden. Ook het doorrekenen van varianten werd moeilijker bij het klimmen der jaren en daarom heeft Ultzen zijn stijl enigszins aangepast door wat sneller te spelen en eerder van de bekende banen af te wijken. 
Op dit moment speelt Ultzen extern voor Philidor 4. De gezelligheid, de vele connecties die hij via het schaken heeft opgedaan en het spel op zichzelf waren en zijn nog steeds de belangrijkste drijfveren om elke dinsdag de clubavond te bezoeken. Het teruglopend ledenaantal en met name het onvoorkoombare wegvallen van steeds meer oudgedienden maken het er echter niet altijd makkelijker op.

Naast het schaken heeft Ultzen ook nog andere hobby’s. Zo zijn hij en zijn vrouw liefhebbers van opera en operette en als geboren Leeuwarder heeft hij zijn hart verpacht aan de plaatselijke voetbaltrots SC Cambuur, waarvan hij eigenlijk nooit een thuiswedstrijd overslaat.

Met zijn 45-jarig lidmaatschap is hij een van de oudste actieve spelers bij de club. Vijfenveertig jaar lang heeft Philidor gebruik mogen genieten van zijn immer vriendelijke en bescheiden aanwezigheid. Altijd kon je op hem vertrouwen en nog steeds is het een sieraad voor de club. Namens de redactie wens ik u nog vele gezellige schaakavonden en veel geluk en gezondheid, samen met uw vrouw, kinderen en kleinkinderen.   

Oene Schriemer