LENTECOMPETITIE 2017 - DEEL 7

door Wietze J. Klasma (Wieuwerd)

Wat een buitengewoon aangename verrassing om te mogen ervaren dat veel schakers van Philidor ook thuis zijn in de kerkgeschiedenis. Ik kon mijn ogen niet geloven: twee dagen na het stellen van de vraag: ‘Wie riep: “Deze zijde is gaar, draai me nu maar om”?’ had ik al 24 goede inzendingen in de brievenbus. Het juiste antwoord was: Laurentius (“Dat was uiteraard Laurentius, wie kent hem niet”!, schreef mijn trouwste inzender). Laurentius werd geroosterd (vandaar de link met ‘Ardet nec consumitur’) en presteerde het om, terwijl de vlammen omhoog joegen, daar nog koelbloedige opmerkingen over te maken. Philips II, niet geheel onbekend in de Nederlanden, was idolaat van deze martelaar en heeft als plattegrond voor het Escorial het rooster van Laurentius als uitgangspunt voor dit gebouwencomplex genomen. Als ultiem eerbetoon heeft hij de abdijkerk van het Escorial ook nog naar hem vernoemd.

Dit schilderij hangt boven het hoofdaltaar van de San Lorenzo

Nu kun je als uitgangspunt voor een bouwwerk een rooster nemen. Maar voor ons, schakers, zou het interessant zijn, als (ik noem maar wat) de FSB een architect de opdracht gaf om een behuizing te ontwerpen voor een schaakverenging met als uitgangspunt: het schaakbord. Wat vreselijk jammer dat mijn goede vriend Abe, mijn voormalig dorpsgenoot Bonnema, die de mensheid met zoveel kunstwerken blijvend heeft verrijkt, ons is ontvallen. Wat had hij hier niet voor schoons op zijn tekentafel kunnen ontwerpen. Misschien zoiets?

Twee torens (dat komt al goed van pas, want meer torens is overdreven) -  een toren met een hap eruit (een offer of een brute inslag) -  een paard dreigt van links aan te komen. Het gebouwencomplex heeft de absolute uitstraling van abstracte soberheid met het geraffineerde statement dat een glazen huis het perfecte onderkomen is voor open denkers. Of misschien had Abe dit wel in petto:

Eerst, na slapeloze nachten, concipieer je een halve cirkel. Je gaat niet uit van een halve cirkel, nee, je concipieert een halve cirkel. Dat is geniaal. Helaas kwam buurman Durk Piter aangeschoffeld met “Abe, is dat net un bieytsje saai”? Saai? Akkoord. Dan ‘concipieer’ je (‘ontwerpen’ is voor valse nichten die aan damesmode doen) aan de uiteinden nog twee torens (alweer? Ja, alweer!). Komt die verrekte buurman met: “Nou Abe, ut liekt me wol un bietsje leag tusken die twa torens”! Abe heeft het geniale idee om er nog eens drie torenblokken (alweer torens? Ja, alweer) tussen te zetten. Buurman: “Abe, ut is allejerre sa brun; kin dur gin kleurtsje fan aw?”. Na adviezen van kleuradviseurs, yogadocenten en media-consultants komt Us Abe met de verlossende groene oplossing. Groen is duurzaam en duurzaam is goed voor het milieu, voor Friesland, het Friese Denken en het Mienskipsgefoel (wordt het nog wat met die Haadsted?) Maar de ideale constructie voor een schaakhuis is vastgelegd in het huis van Abe zelf.

Wie zou hier niet willen schaken? Een kunstbarbarige zeurpiet heb ik horen verzuchten: “Een schuilkelder”?  Maar wij weten beter: dit is een huis dat staat. Een robuust huis. Een huis met ballen. Een huis met een stok voor de deur. Een eerlijk huis. Een huis zonder PuHa. Een huis waar je vierkant voor uit durft te komen. Een veilig huis. Een huis waar je je als architect rustig in kan verschuilen zonder te worden lastiggevallen door ondankbare cliënten. Interessant detail: zodra een architect binnen is, kijkt hij/zij niet meer naar buiten. De ramen zijn zo hoog geplaatst dat je al een ladder moet nemen om iets van de omgeving te zien. Wat heb je trouwens buiten ook te zoeken (en zeker in Hurdegaryp)? Je creëert een huis om daarin met rust gelaten te worden. Let u vooral op de afwerking van de omgeving: een beetje architect van naam heeft geen auto (je wordt vervoerd), daarom is in de tuin een open stalling voor fietsen geplaatst. Links van de open stalling is een brievenbus ontworpen; de brievenbus verbindt de straat met het erf. Naast de brievenbus heeft Abe een lantaarnpaal gepositioneerd die provocatief contrasteert met de rechte vormstructuren van het huisconcept. De lantaarnpaal is ook zó geplaatst, dat het mogelijk is om ’s avonds een boek te kunnen lezen zonder licht aan te hoeven steken.

Nu de lente-competitie: dinsdagavond hadden we opeens drie extra lentespelers. Jan Torensma had beide zoons meegenomen (“Het is vakantie en ze vinden het leuk”). Dylan mocht het opnemen tegen Jan Miedema. Dylan zette een degelijke partij op en al na een uurtje mocht hij de complimenten van Jan in ontvangst nemen. Christian speelde ook een puike partij tegen Kees. Na een iets mindere pion-zet werd de koningsvleugel van Christian wel erg kwetsbaar. Ook door tijdnood ontglipte hem de overwinning. Met een snelschaak-potje had Christian meer succes (“Met snelschaken win ik altijd”. Zo mogen we het horen; weg met valse bescheidenheid). Jan speelde tegen Pieter en won. Pieter: “Konings-Indisch en ik vergat Pg4 te spelen”. Dat zijn altijd vervelende dingen om te vergeten: Pg4. Doe dan Kf2 of Lxd7, maar nooit moet je bij het Konings-Indisch Pg4 vergeten. Eelke won van Rinze, maar……. “Ik heb een absoluut foute zet gedaan, een graf-zet: a6! Waarom deed ik dat? Er ontstond een enorm gat op b6!”. Eelke plaatste in het eindspel trouwens nog een akelig vorkje, waardoor Rinze een loper kwijt was. Siem verloor van Dolf. “Al snel stond ik een pion achter en daarna was het eigenlijk verloren”. Daarna mompelde hij nog iets over zelfbevrediging, maar dat kon ik allemaal niet zo snel plaatsen. Siem mompelde dit trouwens tussen borreltje twee en drie. Hij legt de laatste tijd wel vaker erotische varianten op het bord, dus we bedekken dit met de mantel van Bokma. Derk en Henk kwamen remise overeen en zo zag het er absoluut uit.  Peter en Dik deelden ook de punten. Peter: ”Daar kwam Dik goed mee weg. Ik had een constante druk op zijn koningsvleugel”. Dik vertrouwde me naderhand toe dat hij varianten speelde die hij niet mocht spelen (Ik denk: waarom doe je dat dan?). Hij was op voorhand gewaarschuwd door de wedstrijdleider, die hem had toegefluisterd: “Je treft Peter in topvorm”. Hier de partij, met commentaar van blije Peter:

Voorlopige tussenstand:
1. Eelke
2. Sytze
3. Dolf

De vraag van de week: waar is dit houtsnijwerk te vinden?