LENTECOMPETITIE 2017 - DEEL 9: PHILIDOR WANDELT DOOR LEEUWARDEN!
door Wietze J. Klasma (Wieuwerd)
Lopend in de Grote Kerkstraat valt mijn oog op een fraai pand.
Aardig is dat huizen vroeger namen droegen; niet van die tenenknijpende gemeenplaatsen als “Nooitgedacht”, Huisje Weltevree” en “Miropa” (Mien, Roeland en Pascal), maar: “Huize Schoonderbeek van Asscheringen thoe Lansdorff” of “Huis Boelands Terwolde”. Het fraaie pand in de Grote Kerkstraat nr. 18, draagt de vorstelijke naam “De Prins van Waldeck”.
“De Prins van Waldeck”, ja, dan gaan er wel bellen rinkelen. Wie denkt dan niet ogenblikkelijk aan Emma van Waldeck-Pyrmont (voornamelijk bekend uit de kruiswoordpuzzels: Koningin-Regentes, vier letters). Oprechte Philidorianen herinneren zich dat Philidor ook een Prins van Waldeck-Pyrmont kende. In 1745 is onze componist/schaker door een dramatisch verlopen mislukt muzikaal avontuur in Holland terechtgekomen. Als er met musiceren/componeren geen brood te verdienen is, dan schakelt hij over op het schaken (en dammen, want daar bleek hij ook heel sterk in te zijn). Hij schaakt tegen kolonel La Deves, militair adviseur van Prince William, Duke of Cumberland (de jongste zoon van George II van Engeland) en de bevelhebber van het Brits-Hollandse leger, Prins Karl August van Waldeck-Pyrmont.
Met deze Waldeck kan onze jonge Philidor goed opschieten, want hij is in 1746 maar liefst acht maanden lang de gast van Prins Karl August in het slot Arolsen (waar Emma geboren is). Adelheid Emma Wilhelmina Theresia (Emma) was de achterachterachterkleindochter van Karel en de tweede echtgenote van koning Willem III der Nederlanden. Karel August (1728-1763), vorst van Waldeck en graaf van Pyrmont, is legeraanvoerder in Hollandse dienst tijdens de Oostenrijkse Successieoorlog. Zijn jongste zoon was Ludwig (1752 - 1793) en laat die nou waarachtig een aantal jaren hebben gewoond in Leeuwarden, en wel in de Grote Kerkstraat op nr. 18! Daarom heet het pand: De Prins van Waldeck. Dus voor hetzelfde geld had Philidor ook een tijdje kunnen logeren in Leeuwarden en had je hem kunnen zien wandelen in de Prinsentuin! In ieder geval had je wel Koningin Emma kunnen zien rondrijden in Leeuwarden, in 1892. Ongetwijfeld waren alle leden van Philidor aanwezig om de vorstin hartstochtelijk toe te juichen.
Zeer onder de indruk van het feit dat Philidor en Emma zo tastbaar aanwezig zijn in de Friese hoofdstad, wandel ik verdwaasd de speelzaal van de koninklijke schaakclub van Friesland binnen. Wat een geweldig gezicht om daar om half acht een volle zaal met uitsluitend jeugdspelers (en hun begeleiders) te zien! De nieuwe jeugdige schakers blijven zich aanmelden (Migchiel doet daar heel veel werk voor) en als die lijn zich zo voortzet, dan hebben we volgend jaar echt meer jeugdleiders nodig.
Migchiel voert de uitslagen in en Stijn houdt toezicht.
Christian speelde tegen Siem een puike partij……
en was totaal verbijsterd toen Christian op de 7e set Pd2 speelde. Uitstekend gevonden, en zo snel!
Christian speelde de partij nog even na voor zichzelf. Bij het eindspel kwam Eddie bij hem staan en die zei dat het een heel moeilijk eindspel was. Wellicht had er nog remise in gezeten, maar dan had de koning naar de linkervleugel moeten uitwijken.
Leo dacht een mooie centrumpion te kunnen inslikken, maar besefte toen meteen dat de partij afgelopen was: Dxe5. Pieter was in het afkickhok aan zijn gezondheid aan het werken, kwam terug, overzag de situatie, trok een wenkbrauw op en was niet te beroerd om het cadeautje in ontvangst te nemen.
Kees stond een stuk en twee pionnen voor, maar kon niet verhinderen dat Jeppe met een serie vuige zetten zijn stelling aan flarden schoot.
Jan versloeg Derk (“Hmmm, ik heb hem veel te veel laten komen. Veel te nonchalant gespeeld”).
Henk en Dik kwamen remise overeen, een knap staaltje werk van Henk.
Dylan gaf goed partij tegen Rinze. Van veraf hoorde ik hem zeggen: “OK, remise, sportief gespeeld hoor! Je hebt alleen wat moeite met op je plaats blijven zitten, maar voor de rest: prima gedaan!”.
Erik won van Sytze. Omdat ik naar huis moest (Prutje, onze siamees, werd 15 jaar) kon ik helaas de spannende partij niet meer volgen, maar Sytze heeft me, op mijn verzoek, toelichting gegeven:
“Tot zet 40 of daaromtrent stond ik steeds beter, volgens Erik zelfs gewonnen. Toen gebeurde er iets, beiden wisten we na afloop niet wat, waardoor het beeld opeens kantelde. Promotie van de zwarte a- pion kon niet worden voorkomen. Op zet 45 streek ik de vlag en begon aan een sneue fietstocht naar huis”.
Eelke kon het met zwart niet redden tegen Dolf (“Eelke, hoe gaat het”? “Slecht”.) Na een voor zwart mislukte opening kon wit zomaar een pion oogsten. Dat was slechts inleiding voor een pijnlijke afstraffing.
Mijn eerbetoon aan de sympathieke Jouke Broer Schuil heeft bij velen jeugdherinneringen opgeroepen. Menigeen is naar zolder gelopen en heeft gezocht naar eerste drukken van de prachtige jeugdboeken. Zelf heb ik in de kelder naarstig gezocht naar de foto waarop Godfried Bomans, als voorzitter van Teisterbant, de oorkonde uitreikt aan Jouke Broer Schuil, ter gelegenheid van de benoeming als erelid van dat illustere genootschap. Uiteindelijk heb ik hem gevonden.
De aanwijzing voor de oplossing van de vraag van de vorige week zoals deze geformuleerd werd door de juryvoorzitter, de Hr. R. Hettema te L.: “Zet de foto op de kop, dan zie je het beter, et voilà, het paard, de z.g. paardenhoofdnevel in Orion”. De jury heeft moeten loten uit 34 juiste inzendingen. De winnaar is geworden: de Hr. E. Heidinga te L (ondanks het feit dat hij gewag maakte van de ‘paardenkopnevel’, daar waar ‘paardenhoofdnevel’ juister geformuleerd is. Een paard heeft immers geen poten maar benen en geen kop maar een hoofd). Het eigentijdse bloemstuk met gerbera’s en aronskelken is onderweg.
De vraag van de week: komt dit u bekend voor? Zo ja, waarvan. Zo nee, waarom niet?
