"Heb jij geen zakdoek bij je?"

Of hoe Philidor 2 zijn laatste wedstrijd won.

Te elfder ure belde Holly af met een smoesje. Niet de eerste keer dat hij ons deze streek leverde, maar net zo vervelend als al die vorige keren. Marcel kon op die korte termijn geen invaller vinden. Ik kreeg een half uur voor vertrek Wessel van der Berg nog aan de lijn, die graag meewilde, maar hij was niet op tijd bij de trein. In elk geval bedankt voor de bereidheid, Wessel!

Zo gingen we gezevenen naar Amersfoort. Na rijp beraad besloten we om bord twee open te laten. We deden dit uit nobele motieven: zouden wij met 6-2 winnen en Sneek zou gelijk spelen, dan degradeerde Amersfoort en Sneek niet.

Het was de heetste dag van het jaar, 13 mei. In de trein ging het nog, maar in Amersfoort moesten we een half uur lopen door een troosteloze nieuwbouwwijk, in een zinderende hitte. Liever hadden wij op een terras gezeten met live muziek en charmante schaarsgeklede serveersters die ongevraagd elk kwartier een dienblad vol met grote koele glazen bier zouden brengen. Gelukkig kwam het daar later op de middag nog van……..

De wedstrijd werd gespeeld in een grijs en grauw kerkelijk centrum met betongrindtegels op de vloer, zodat elke keer als er een stoel verschoof je een rilling over de rug liep. Na twee uur spelen zagen wij het somber in. De meeste borden stonden slecht of in elk geval minder. Had Holly toch gelijk gehad? Natuurlijk niet! Het geluk begon ons halverwege de middag uitbundig toe te lachen, en dat heeft tot ver in de nacht geduurd.

Allereerst Marcel. Heftige siciliaan met tegengestelde rokades. Om de witte aanval te stoppen moest Marcel een pion geven en afwikkelen naar een eindspel. Het eindspel stond gewoon verloren. Toen gaf de Amersfoorter in één zet een pion en een paard weg en gaf op.

Wit: F. van Gorp
Zwart: Marcel Vermaat

stand na de 32ste zet van zwart:

  a b c d e f g h  
 8   8 
 7   7 
 6   6 
 5   5 
 4   4 
 3   3 
 2   2 
 1   1 
  a b c d e f g h  


33.Td1-d2??
(en hier was Pd4 toch ietsje beter…) Te3xb3+ 0-1

Maarten stond na de opening bepaald minder. Wat: na 7 normale zetten hattie al een rotstelling. Maar toen bewees de jarenlange ervaring van Maarten zich. Hij kende zijn tegenstander, en wist dat als die de kans kreeg foutief te combineren dat hij dat dan vaak deed. Maarten zette een fraaie val, tegenstander trapt er in, Maarten scoort.
Leuk toch?

Wit: Maarten Etmans
Zwart: P. Steenbergen
Commentaar door de witspeler

stand na de 20ste zet van zwart:

  a b c d e f g h  
 8   8 
 7   7 
 6   6 
 5   5 
 4   4 
 3   3 
 2   2 
 1   1 
  a b c d e f g h  


Ik dacht toch echt deze zet voorkomen te hebben met mijn a4. Zwart offert een pion, waarvoor hij zeker wel compensatie krijgt; alleen…. het is volstrekt onnodig. Met rustig spel kan zwart zijn voordeel ongetwijfeld uitbouwen, terwijl nu echter de stelling onduidelijk wordt. Bovendien had hij ook al tijdnood. Ik hoopte wel op dit soort dingen; ik kende mijn tegenstander nog van vroeger (ooit een clubgenoot) en wist dat hij behoorlijk kon schaken, maar ongeduldig en tactisch niet de sterkste.
21.a4xb5 a6xb5 22.Lc4xb5 c5-c4 23.Dh3-f3 (hoopt een foute combinatie uit te lokken) Td8xd2?? En daar is het dan zover. Zwart verliest nu achter elkaar.
24.Tf2xd2 Dc7-c5 25.Kg1-f1 Dc5xb5 26.Td2-d8 Pg6-f8 27.Df3-a8 g7-g6 28.Td8xf8 Kg8-g7 29.Tf8-h8

  a b c d e f g h  
 8   8 
 7   7 
 6   6 
 5   5 
 4   4 
 3   3 
 2   2 
 1   1 
  a b c d e f g h  
29.... Kg7-h6 30.Da8-f8 (ik mag me helemaal uitleven) Kh6-h5 31.Th8xh7 Kh5-g4 32.Th7xf7 Db5-b2 33.Df8-c8 1-0
Oene heeft nooit lekker in de partij gezeten. De reden is dat zijn tegenstander in de opening een pion trachtte te offeren, en dat heeft Oene liever niet. Hij wil graag zelf een pion offeren. Door het offer te weigeren kwam hij in een wat krampachtige stelling terecht; tot het verlossende einde bleef het krampachtig.

Ikzelf heb erg veel geluk gehad. Ik kwam bepaald minder uit de opening en balanceerde een tijdlang op het randje. Na een pittige ruzie met mijn tegenstander ging het plots een stuk beter. Ik bracht in hevige tijdnood een incorrect stukoffer waar mijn tegenstander zo van schrok dat hij netjes meewerkte aan zijn eigen ondergang. Maar zie zelf!

Wit: Eelke Heidinga. Zwart: E. Schuit.

stand na zet 13:

  a b c d e f g h  
 8   8 
 7   7 
 6   6 
 5   5 
 4   4 
 3   3 
 2   2 
 1   1 
  a b c d e f g h  


En nu het briljante Pxd5 exd5 Dxd5 Tc8 e6. Hoera! Op de schouders, die jongen. Maar wacht eens: met Pf6 redt zwart alles. En ondanks langdurig speuren kon ik niets ontdekken. Treurig. Ik ben nu veroordeeld tot keepen met b4 om Lc5 tegen te gaan en vervolgens a3 om b4 te dekken.

14.b3-b4 Ta8-c8 15.a2-a3 Tc8-c4 16.Dd4-d2 Dd8-c7 17.f2-f4 0-0 18.Ta1-c1 Tf8-c8 19.h2-h3 f7-f5 20.Kg1-h1 Pd7-b6 21.Lg2-f3 Lh5xf3 22.e2xf3 Dc7-b7 23.Pc3-e2 Tc4xc1 24.Tf1xc1
Hier had ik nog 10 minuten en mijn tegenstander 20. Ik had zijn zet à tempo beantwoord en had daarna beide zetten genoteerd. “Je moet eerst mijn zet opschrijven voordat je zelf een zet doet!” zei mijn tegenstander plotseling tegen me. Ik schrok en ontstak in grote woede. “Je moet je kop houden! Protesteren kan bij de wedstrijdleider!” Er ontstond een pittige woordenwisseling die zelfs de zachtmoedige Oene te dol werd.
Gelukkig greep de wedstrijdleider in door mijn tegenstander bij het bord weg te halen en hem naar mij later bleek van zijn ongelijk te overtuigen. Nog afgezien van de inhoud van de boodschap (die ook niet klopt: dit geval staat genoemd in het FIDE-reglement; je mag één zet achter zijn met noteren) is het uiteraard zeer laakbaar om je tegenstander als die nog 10 minuten heeft aan te spreken.
Pb6-c4 25.Dd2-c3 Kg8-f7 26.Pe2-d4 h7-h6 27.g3-g4 g7-g6 28.g4xf5 g6xf5

  a b c d e f g h  
 8   8 
 7   7 
 6   6 
 5   5 
 4   4 
 3   3 
 2   2 
 1   1 
  a b c d e f g h  


Hier had ik nog 5 minuten en mijn tegenstander 10. Ik zag de zet Pxf5 met leuke complicaties. Ik berekende één variant tot het einde: de variant die ook in de partij voorkwam. Ik kon dus de resterende zetten à tempo spelen. Hoe is het te verklaren dat zwart precies de zettenreeks speelt die ik had uitgerekend? Telepathie? Feit is, dat de combinatie diverse lekken vertoont. En zo slecht staat wit niet eens meer. Tg1 kwam zeer in aanmerking. Aanval langs de g-lijn en een majestueus paard op d4. Maar ik had al drie minuten in Pxf5 geïnvesteerd en kon niets anders meer bedenken. Marcel zei later toen hij me zo zag nadenken dat hij wist dat ik Pf5 zou doen. Ik elk geval wil ik langs deze weg mijn tegenstander hartelijk bedanken; het maakt mijn seizoen weer een beetje goed.
29.Pd4xf5 e6xf5 30.e5-e6+ Kf7xe6 (lek 1: na Ke8 Dh8 Lf8 kan ik niets meer vinden)
31.Tc1-e1 Ke6-d6 32.Dc3-g7 Pc4xb2 (lek 2: na Te8 houdt zwart gewoon een stuk meer)
33.Dg7-g6+ Kd6-d7 34.Te1xe7 Kd7xe7 35.Dg6-g7+ Ke7-d6 36.Dg7xb7 Tc8-c6 37.Db7-f7 Hier viel het vlagje van de Amersfoorter! Ik had nog één minuut over. Mijn tegenstander stond op en liep weg zonder een woord te zeggen. 1-0

Onze Hette aan bord 8 richtte in het laatste kwartier van het vierde uur ook het woord aan zijn tegenstander, een langharige corpulente jeugdspeler. Uiteraard was ook dit laakbaar; het ging echter niet over de reglementen. Hette: “Heb jij geen zakdoek bij je?”
Tegenstander: “Neuh.”
Hette: “Het is anders buitengewoon storend dat je steeds je neus ophaalt!”
Tegenstander: “O.”
Hette: “Zeg maar tegen je moeder dat ze je voortaan een zakdoek meegeeft!”

In zijn partij was Hette een boertje kwijtgeraakt, maar hij had voldoende tegenspel. Er werd afgewikkeld naar een dood toreneindspel dat om even bij te komen nog even werd doorgespeeld.

Wit: D. van der Leest
Zwart: Hette van Popta

1.e2-e4 c7-c5 2.c2-c3 d7-d5 3.e4xd5 Dd8xd5 4.d2-d4 Pg8-f6 5.Pg1-f3 Lc8-g4 6.Lf1-e2 e7-e6 7.0-0 Pb8-c6 8.h2-h3 Lg4-h5 9.Lc1-e3 c5xd4 10.c3xd4 Lf8-b4 11.Pb1-d2 0-0 12.Pd2-b3 Tf8-d8 13.Ta1-c1 Ta8-c8 14.a2-a3 Lb4-e7 15.Tf1-e1 Pc6-a5 16.Pb3-c5 Le7xc5 17.d4xc5 Pa5-b3 18.Tc1-c3 Dd5xd1 19.Te1xd1 Td8xd1 20.Le2xd1 Pb3-a5 21.b2-b4 Pa5-c6 22.Tc3-d3 Pf6-d5 23.Le3-c1 a7-a6 24.Ld1-b3 Lh5xf3 25.Td3xf3 Pc6-d4 26.Lb3xd5 e6xd5 27.Tf3-e3 b7-b6 28.Lc1-b2 b6xc5 29.Lb2xd4 c5xd4 30.Te3-e5 f7-f6 31.Te5xd5 Tc8-c1 32.Kg1-h2 Tc1-c3 33.Td5xd4 Tc3xa3 34.Td4-d6 Ta3-b3 35.Td6-b6 Kg8-f7 36.f2-f3 Kf7-g6 37.Kh2-g3 Kg6-f5 38.h3-h4 h7-h5 39.Tb6xa6 Tb3xb4 40.Ta6-a5 Kf5-g6 41.Ta5-d5 Tb4-c4 Remi

Egbert speelde een zeer merkwaardige partij. Na 9 zetten stond hij in hogere zin verloren, na een zetje te zijn vergeten in een versnelde draak. Daar zit je dan de rest van de middag tegen een redelijke puinhoop aan te kijken. Egbert rechtte echter de rug (rekken en strekken, Egbert!) en perste er nog iets heel moois uit. De laatste fout werd gemaakt door de Amersfoorter die zonder overleg met zijn captain (de stand was 3½ - 2½ voor Philidor) remise aannam.

Wit: Egbert Wind
Zwart; R. van Nieuwenhuizen
Summier commentaar door de witspeler

stand na de 12de zet van wit:

  a b c d e f g h  
 8   8 
 7   7 
 6   6 
 5   5 
 4   4 
 3   3 
 2   2 
 1   1 
  a b c d e f g h  


12….Pd2xc4 13.Lb6-c5 d7-d6 14.Lc5-f2 Tf8-e8 15.Pc3-d5 Lg7xb2 16.0-0 Lb2xa1 17.Tf1xa1 f7-f6 18.Ta1-e1 Pc4-e5 19.f3-f4

  a b c d e f g h  
 8   8 
 7   7 
 6   6 
 5   5 
 4   4 
 3   3 
 2   2 
 1   1 
  a b c d e f g h  


19… Kh8-g7 (Na een paardzet volgt Pxg6+ en de toren op e8 gaat verloren) 20.f4xe5 d6xe5 21.Pd5-c7 Te8xe7 22.Pc7xa8 b7-b6 23.Te1-d1 Lc8-b7 24.Td1-d8 e5-e4 25.Lf2-d4 Kg7-f7 26.Kg1-f2 Kf7-e6 27.Ld4-e3 Te7-d7 28.Td8-f8 g6-g5 29.h2-h4 h7-h6 30.c2-c3 Ke6-d5 31.h4-h5 Kd5-c4 32.Le3-d4
Vanaf dit moment heb ik niet meer genoteerd wegens tijdnood. Volgens mij ging het zo verder:
Kc4-d3 33.Tf8xf6 Lb7xa8 34.Tf6xh6 Td7-f7 35.Kf2-e1 La8-d5 36.Th6-f6 Remise
Ik vermoed dat dit de stelling is waarin ik remise aanbood hetgeen door mijn tegenstander werd geaccepteerd. Een bijzonder potje met een enorme openingsfout (ik geef het onmiddellijk toe), met daarna toch wel een winststelling voor wit en in de slotstand zal het wit zijn die weer voor remise moet vechten, toch?

Jan aan bord 1 speelde de beste partij van de middag. Klein voordeeltje rustig uitbouwen, geen fouten, geen blunders. Mooi potje!

Wit: Jan Hania
Zwart: D. Flohr

Stelling na de 16de zet:

  a b c d e f g h  
 8   8 
 7   7 
 6   6 
 5   5 
 4   4 
 3   3 
 2   2 
 1   1 
  a b c d e f g h  


17.Pf4xg6 h7xg6 18.La5xb6 Dc7xb6 19.d4xc5 Db6xc5+ 20.Kg1-g2 Ta8-c8 21.Ta1-d1 Tc8-c6 22.Td1-d3 Tf8-c8 23.Tf1-d1 Dc5-b6 24.Td1-d2 Kg8-h7 25.Td3-d4 Tc6-c5 26.Td4-h4 Tc5-h5 27.Th4-b4 Db6-c7 28.Tb4-c4 Th5-c5 29.Td2-d4 Dc7-b6 30.Td4-h4 Kh7-g8 31.Tc4xc5 Tc8xc5 32.De2-f2 Db6-c6 33.c2-c4 Dc6-d6 34.Th4-d4 Dd6-b6 35.Lb3-a2 g6-g5

  a b c d e f g h  
 8   8 
 7   7 
 6   6 
 5   5 
 4   4 
 3   3 
 2   2 
 1   1 
  a b c d e f g h  


36.b2-b4 Tc5-f5 37.La2-b1 Tf5-e5 38.Td4-d2 g7-g6 39.Df2xb6 a7xb6 40.Kg2-f2 Kg8-f8 41.Td2-d6 b6-b5 42.c4-c5 Pf6-d5 43.Lb1-e4 Kf8-e7 44.Le4xd5 Te5xd5 45.Td6-b6

Hier was de Amersfoorter zo aardig om op te geven. Hij staat uiteraard verloren, zal ook wel verliezen maar toreneindspelen zijn lastig en ik ken genoeg mensen die nog een uurtje waren blijven zitten.

Zo kreeg een matig seizoen nog een bevredigend einde. 5-3 gewonnen met 7 man. Gelukkig had Sneek al op eigen kracht gewonnen, zodat Amersfoort gedegradeerd was.

Vlug met de bus weg uit de troosteloze nieuwbouw; het centrum van Amersfoort is een buitengewoon fraai oud stadsdeel. En daar was het plein met de terrassen, de live muziek en de schaars geklede dames! De serveersters die met grote dienbladen af en aan liepen! Gentse toestanden! Holly had ongelijk, Kees tekent vast weer een jaar bij: wat zijn dit toch leuke dagjes uit. Iemand was genoeg bij zijn positieven om te zien hoe laat de laatste trein ging; het schijnt nog buitengewoon gezellig in de trein geweest te zijn.

Amersfoort 2 – Philidor 2

1 D. Flohr - Jan Hania 0 - 1
2 A. Miltenburg - N.O. 1 - 0
3 P. Steenbergen - Maarten Etmans 0 - 1
4 F. van Gorp - Marcel Vermaat 0 - 1
5 E. Schuit - Eelke Heidinga 0 - 1
6 P. Sonder - Oene Schriemer 1 - 0
7 R. van Nieuwenhuizen - Egbert Wind ½ - ½
8 D. van der Leest - Hette van Popta ½ - ½
3 - 5

Eelke Heidinga