Het schrijven van een stukje over een wedstrijd van Philidor II wordt steeds eenvoudiger. Zeven van de acht spelers hebben e-mail; meestal heeft de schrijver van het stukje de dag volgend op de wedstrijd de partijen al in huis, vaak met commentaar. En Marcel deed dit keer uit het hoofd nog even de crisis in de partij van Zahid er bij, zodat alle acht partijen getoond kunnen worden. Ik heb er voor gekozen om de partijen waar de speler zelf een stukje over geschreven heeft aan het einde van het artikel te zetten, dat houdt het overzichtelijk.
Vorig seizoen werd Sneek II kampioen in de promotieklasse, een teken dat de schaakclub Sneek in de breedte sterker wordt. De KNSB kwam toen op het idee Sneek II bij ons in klasse 3A in te delen en Sneek I in klasse 3B. Ongezellig.
We hadden het idee, dat we Sneek II wel aankonden, al riepen we dat niet te hard om geen onheil over onszelf af te roepen. Tijdens de wedstrijd bleek inderdaad dat we een maatje te groot waren voor de Snekers.
Marcel was als zo vaak het eerste klaar. Zie zijn artikeltje hieronder. Hij bezorgde zijn tegenstander een geïsoleerde dubbele c-pion die op den duur onverdedigbaar bleek. Overigens heet het artikel van Marcel “Het ontzielde paard”. Dat komt omdat het begint met de partij van Zahid. Zahid plaatste een paard op h8 waar het geen velden meer had. Na heel veel geploeter en ten koste van een kwaliteit kwam het paard naar f7, waar het evenzeer geen velden had (behalve natuurlijk h8). Het grote voordeel van Zahid is, dat hij zich niet laat ontmoedigen door een slechte stelling, hij blijft onze zonnige optimist. Er waren deze keer twee grafzetten van Sneekse zijde voor nodig om Zahid in het zadel te helpen. Hij kreeg een vette aanval cadeau hetgeen hij dankbaar omzette in een punt.
Ikzelf volgde. Ik stond na 10 zetten al zo goed als gewonnen. Gelukkig won ik het ook; vaak genoeg slaag ik er nog in de boel weg te geven. Dat ik niet het eerste klaar was had twee oorzaken: mijn tegenstander leed aan de Sneker ziekte (zoals Joe Hania het uitdrukte): te lang doorspelen; én ik zat eindeloos te piekeren over zetten die niet op het bord kwamen. Zie het artikel “Mijmeringen” hieronder.
Egbert speelde het gesloten systeem dat hem al veel succes heeft gebracht. Hij opende de stelling op het juiste moment, schoof zijn stukken naar de goede velden en patsboem dameoffer en uit. Heel fraai!
a
b
c
d
e
f
g
h
8
8
7
7
6
6
5
5
4
4
3
3
2
2
1
1
a
b
c
d
e
f
g
h
Egbert Wind - Renske Hania
Stelling na Tg4 zie diagram 24... b5 25.Dxh7+ 1-0
Kees had vooraf inspiratie opgedaan bij de chinees. Hij zag daar in een tijdschrift een partij Kasparov – Sjirov waarin Kasparov een kwaliteit offert om een paard op te kunnen sluiten. Kees kreeg in de wedstrijd tegen Sneek II een heel sterk paard tegen een heel zwak Sneker paard. Zie zijn artikel hieronder: “De ziel van het paard.”
Jan Hania's stelling was goed, beter, best, gewonnen, straal gewonnen, mat. Het enige wat de Sneker lijkt te doen is wat met paardjes heen en weer te huppelen. Zie het artikel hieronder: “Daar komt-ie weer!”
Oene was weer hard op weg de laatste te zijn. Gelijkopgaande stelling met peutermogelijkheden. Zoiets kluift Oene rustig nog tot half acht af. Zijn tegenstander Wietse Wiersma had daar klaarblijkelijk geen zin in en gaf vlak voor de 40e een stuk weg. Dankzij de Sneker ziekte duurde de partij toch nog een uur.
Maarten was dit keer de laatste. Hij kwam goed uit de opening maar beging toen enkele slordigheden. Moest vervolgens verdedigen en dat ging hem niet goed af; zie het artikel hieronder “Slordig in een risicoloze stelling.” Het is Maartens eerste externe nul in anderhalf jaar. Het is hem vergeven: hij heeft hiervoor een goede wedstrijd uitgezocht.
Zwart heeft in het begin van het middelspel zijn paard op h8 geparkeerd, waar het geen velden had. 20 zetten later heeft hij het bevrijd: het staat nu op f7, maar: nog steeds geen velden! Hij heeft een kwaliteit verloren en staat beroerd. Na een zet als 1 Dg2 zal zwart snel het onderspit delven. Maar….
1.d4 c5 2.c4 cxd4 3.Nf3 Nc6 4.Nxd4 g6 5.e4 Nf6 6.Nc3 Bg7 7.Be3 Ng4 8.Nxc6? Beter is 8 Dxg4 Pxd4 9 Dd1 Pc6 10 Dd2 met licht voordeel voor wit. 8…Nxe3 9.Nxd8 Nxd1 10.Rxd1 Beter is nog Pxd1 waarna zwart met zijn loperpaar en ontwikkelingsvoorsprong een klein voordeeltje heeft. De dubbele c-pion die wit nu krijgt zal vroeg of laat verliezen 10…Bxc3+ 11.bxc3 Kxd8 12.Be2 b6 13.Kd2 d6 14.Kc2 Kc7 15.Rb1 Be6 16.Rb4 Rac8 17.Rhb1 Kb7 18.a4 Rc5 19.Kd3 Zie diagram: 19…f5 20.f3 Rf8 21.Kd4 Kc7 22.Rb5 fxe4 23.fxe4 Rf2 24.Rxc5+ bxc5+ 25.Ke3 Rxg2 26.a5 Rxh2 27.Rg1 Kb7 28.Rg5 Ka6 29.e5 Kxa5 30.exd6 exd6 31.Rg1 Kb6 32.Bf3 Bxc4 33.Rb1+ Ka5 34.Ra1+ Ra2 35.Rb1 d5 36.Rb7 a6 37.Rxh7 Rc2 En wit vond het wel welletjes. 0-1
MIJMERINGEN
Door Eelke Heidinga
a
b
c
d
e
f
g
h
8
8
7
7
6
6
5
5
4
4
3
3
2
2
1
1
a
b
c
d
e
f
g
h
Wit: Eelke Heidinga - Zwart: Wytze van der Zee
Stelling na de derde zet van zwart. Over mijn vierde zet heb ik een half uur gepeinsd. Stel ik speel gewoon Lg2, en hij doet Pb4. Wat dan? Negeren: 0-0 en na Pxc2 doe ik Ph4, verjaag of sla loper en/of dame en vang vervolgens het paard op a1. Kan ik dat paard wel vangen? En als-ie met de loper op c2 slaat? Dan doe ik Dd2 met aanval op paard en loper. Maar dan volgt e6 of slaan op b1. Maar wacht: na Pb4 speel ik gewoon Pa3 en vervolgens c3. Wint een tempo en het paard kan mooi naar c2.
Zo heb ik de eerste 10 zetten veelal zitten mijmeren over zetten die mijn tegenstander niet deed. Heel vermoeiend. Ik had na 10 zetten 5 kwartier nagedacht en mijn tegenstander 1 kwartier.
Zwart heeft uiterst onhandig gemanoeuvreerd. De dame voor haar eigen pionnen komt in moeilijkheden met pion- en paardvorken. De velden f7, d5 en c7 zijn bedreigd. De beste kans was wellicht nog slaan op f4 hoewel de zwarte stelling dan na afwikkeling op d5 en c6 oogt als een vuilnisbelt.
9....Pc6xe5 10. Lf4xe5 Lf8-g7 11. Pc3xd5 0-0
Einde. Met een kwaliteit en twee pionnen meer kan zelfs ik dit nu wel winnen. De rest is een executie. Ik kan dat schrijven omdat dat achteraf ook zo was. Te vaak heb ik dit soort stellingen nog gruwelijk mishandeld. Omdat ik niet zo vaak gewonnen stellingen in handen heb, heb ik meestal de grootste moeite om ze te winnen. Vaak genoeg geef ik het dan nog tragisch uit handen (bijvoorbeeld tegen Unitas II vorig seizoen!)
De ziel van het paard.
Kees Voorberg
Op vrijdag 2 november zat ik bij de afhaalchinees in Heerenveen te wachten tot die zijn ding gedaan had. Ik bladerde in het AD-magazine en zocht natuurlijk de rubriek van Tim Krabbe.
Die ging over de relatieve waarde van de stukken, een hoop flauwekul en een prachtig fragment uit een partij van Kasparov tegen Shirov. Ogenschijnlijk zonder reden offert Kasparov een kwaliteit om met zijn volgende zet het paard van Sjirov velden te ontnemen. Als ondernemer denk ik: is dat het soort investering, waarop je een flink rendement kan verwachten? Kasparov dacht daar blijkbaar anders over.
De volgende dag speelden we met Philidor 2 tegen Sneek 2 en tijdens de partij tegen Frank Frankema moest ik terugdenken aan de partij van Kasparov. Het verschil in deze partij wordt gemaakt door het verschil tussen het witte en het zwarte paard. Zwart probeert het witte paard te ontzielen door het zoveel mogelijk velden te ontnemen en wit laat het gebeuren. Het kreupele paard is wezenloos op zoek naar emplooi, maar kan dat in de hele partij niet vinden. Als het zwarte paard tot leven wil komen doet wit er niets aan om dat te verhinderen, integendeel hij verschaft een prachtig veld op c4. Daarmee is de partij in hogere zin beslist. De activiteit van het paard levert een pion op, voordat wit besluit een kwaliteit te geven om het briesende paard uit te schakelen. Dan is de partij ook feitelijk beslist. De partij demonstreert welk een voorzichtige ondernemer ik eigenlijk ben: het liefst haal ik een mooi rendement zonder al teveel te investeren. Als dat lukt geeft dat me veel voldoening, zowel op als naast het schaakbord. Kijkt u mee.
a
b
c
d
e
f
g
h
8
8
7
7
6
6
5
5
4
4
3
3
2
2
1
1
a
b
c
d
e
f
g
h
Diagram : Stelling na 11. Lf3
Het paard op c3 heeft al weinig bewegingsruimte. Maar wit dreigt met vroeg of laat e5 een mooi veld op e4 vrij te maken voor het paard. Ten koste van een wat vreemde opstelling op de damevleugel ga ik proberen dat te verhinderen. 11. …., Lc5, 12. Kh1, e5, 13. De1 Tijdens de partij dacht ik dat dit een sterke zet was, maar nu denk ik dat wit hier iets voor z'n paard had moeten doen: 12. fe5x, De5x, 13. g3 gevolgd door Lf4, e5 en Pe4.
13….0-0, 14. Dg3, Pd7 Nu kan het niet meer. Het witte paard is definitief ontzield.
15. f5, Kh8, 16. Pe2, Tad8,
a
b
c
d
e
f
g
h
8
8
7
7
6
6
5
5
4
4
3
3
2
2
1
1
a
b
c
d
e
f
g
h
17. b4? Zie diagram :
Geeft veld c4 weg aan het zwarte paard dat weldra glorieus tot leven komt. 17…., Le7, 18, Lb2, Lf6, 19. Tc1, Pb6, 20. Pg1
Tja. Rond deze tijd zag ik Zahids paard op h8 staan. Het kan altijd erger. 20. …,Pc4, 21, La1, c5, 22. Ph3, cb4x, 23, ab4x, De7
Dreigt Pe3, gevolgd door Lh4. En b4 staat in. 24, De1, Pd2, 25,Tf2, Db4x 26, c3, Dd6, 27, g4, Dd3, 28, Dd2x, Dd2x, 29, Td2x, Td2x, 30, g5, Ld8, 31, c4, f6, 32. cb5x, ab5x, 33. Lc3, Td3, 34, Kg2, Le7?
Oeps, foutje. Wit had nu met Le5x en Tc7 nog behoorlijk kunnen vechten. Maar wie zijn paard willoos laat ontzielen, kan niet verwachten zelf bezield en alert achter het bord te kunnen blijven zitten, oftewel mijn tegenstander zag het blijkbaar niet. De hele partij zit natuurlijk vol met fouten en foutjes zoals je mag verwachten op het laagste KNSB-niveau. Maar ik vond het aardiger het thema van de paarden te belichten dan alle foutjes op te sporen. Wie daarin geinteresseerd is moet Fritz maar inschakelen. Als je tenminste weet hoe dat werkt. Ik niet.
15...fxe6 was wellicht beter. 16. Pg3-f5 Pf6-d7 Om naar c5 te gaan, of b6. Alleen Jouke had de volgende zet niet gezien: 17. Pf3-h4maakt ruimte voor de dame om naar g4 te gaan en dat is lastig voor zwart, maar nog niet rampzalig. 17…. Pd7-f6 (daar komt-ie weer) 18. Dd1-f3 Pf6-e8 19. Df3-h3
Voorkomt in bepaalde gevallen f6 en kan lastig worden tegen h6. 19....Kg8-h7 20. Ph4-f3 Dreigt Pg5; zwart zit in de problemen. 20...Kh7-g8 21. Ta1-c1 Pc6-e7 22. Pf3-h4 (daar komt-ie weer) Pe7xf5 23. Ph4xf5 Pe8-f6 (komt-ie weer)
Zwart biedt een kwaliteit aan (via Pxd6), de problemen werden te groot, bijvoorbeeld Le7 Tc6!) Wit gaat er echter niet op in.
Meest schrijnende geval van de Sneker ziekte: wegens mat moest zwart hier wel met de partij stoppen, anders had hij het nooit gedaan.
SLORDIG IN EEN RISICOLOZE STELLING
Door Maarten Etmans
a
b
c
d
e
f
g
h
8
8
7
7
6
6
5
5
4
4
3
3
2
2
1
1
a
b
c
d
e
f
g
h
Yme-Jan Jellema- Maarten Etmans
Stelling na 13 c2-c3?
wit moet deze zet m.i. zo lang mogelijk proberen te vermijden, omdat zwart nu een aanknopingspunt krijgt op de damevleugel. Degelijk is hier 13 0-0, waarna 13...Pb4 geen zin heeft wegens 14 Pe1. Vreemd genoeg was mijn tegenstander het in de analyse volstrekt oneens. 13...b7-b5 ?
Te vroeg. Beter is 13...f6 en daarna pas de minderheidsaanval op de damevleugel. 14 Pf3-e5 (natuurlijk) Tf8-c8 15 Pe5xc6 Tc8xc6 16 g2-g4!
De enige witte manier om tot tegenspel te komen moet inderdaad op de koningsvleugel worden benut. 16...e7-e6 17 a2-a3 Lg7-f8 18 h2-h4 a7-a5
Op enkele momenten kwam misschien ...f5 in aanmerking. De zwakte op e6 is niet lastig, en zwart kan misschien vrij ongestoord met zijn plan verder gaan. 19 h4-h5 Ta8-c8 20 h5xg6 h7xg6
ik kreeg snel spijt van deze voor de hand liggende zet; eigenlijk denk ik dat 20...fg6x beter is (Plan: Ld6, evt. een toren naar de f-lijn en dan verder op de damevleugel). 21 Ke1-e2 b5-b4 ( te vroeg) 22 a3xb4 a5xb4 23 Le3-d2 Tc6-b6 24 Ta1-a7 b4xc3 25 b2xc3 Tc8-b8 26 f4-f5! e6xf5 (misschien voor verbetering vatbaar) 27g4xf5 Tb8-e8+? 28 Ke2-d3 Tb6-f6??
Ziet de witte parade totaal over het hoofd; zwart had absoluut de dekkingszet Tb5 in de stelling moeten houden nu pion d5 los is komen te staan. 29 Th1-f1!!
Nu staat zwart van de ene zet op de ander totaal verloren. Door de dreiging Lg5 gaat altijd d5, de enige belangrijke pion op het bord, verloren. Hier kan zwart alleen nog maar op trucjes spelen en hopen dat wit nog ergens een minder helder moment heeft. 29...g6xf5 (enige zet) 30 Ta7-d7 Tf6-g6 31 Td7xd5 Tg6-g3+ 32 Kd3-c4 Tg3-g2 33 Ld2-f4 Lf8-a3 34 Tf1xf5 La3-b2 35 Tf5-c5 Te8-a8 36 Lf4-e5 Ta8-f8 37 Tf1-f6 Lb2-c1 38 Tc5-c7 Lc1-g5 39 Tf6-f3 f7-f6 40 Le5-d6 Tf8-f7 41 d4-d5 Lg5-c1 42 Tc7xf7 Kg8xf7 43 Kc4-b5 Tg2-b2+ 44 Kb5-c6 Tb2-e2 45 c3-c4 Te2-c2 46 c4-c5 Lc1-b2 47 Kc6-d7 Tc2-d2 48 Tf3-b3
ook 48 c6 wint, 48...Td5x 49 c7 Le5 50 c8D Td6x+ 51 Kc7 Td3+ 52 Kb6 Tf3x 53 Db7+ gevolgd door 54 Df3x 48...Lb2-a1 49 c5-c6 Td2xd5 50 c6-c7 Td5xd6 51 Kd7xd6 La1-e5+ 52 Kd6-d7 Le5xc7 53 Kd7xc7 Kf7-e6 54 Kc7-c6 Ke6-e5 55 Kc6-c5 Ke5-e4 56 Kc5-c4 f6-f5 57 Tb3-b8 en zwart komt een aantal zetjes tekort om de partij nog te redden. 1-0.
Zo komt er aan elk record een einde. Na een seizoen zonder één nul verlies ik nu de eerste partij al!
