DE KNOP IS OMGEZET

Door Jeroen Weggen

Na de nipte winst drie weken geleden tegen Soest werd de goede lijn voortgezet tegen Paul Keres in Utrecht, zodat Philidor 1 in ieder geval met een redelijk goed gevoel de winterstop in gaat. Met 4 punten uit 5 wedstrijden staan we nu zevende. Nog zeker niet veilig, maar het had een stuk erger kunnen zijn. We staan nu  1 puntje boven de streep, maar ook slechts 2 punten onder de 3e plaats om maar wat te noemen. Belangrijker was dat we in de wedstrijd in Utrecht nu wel op het juiste moment slagvaardigheid toonden. In eerdere wedstrijden tegen Arnhem, Amstelveen en vooral de wedstrijd in Amsterdam tegen Caïssa ging het op de beslissende momenten juist lelijk mis. Deze zaterdag waren de rollen echter omgedraaid.

Vooraf had ik er echter niet echt een goed gevoel bij. Migchiel die zich tijdens de heenreis nog met laptop en al voorbereidde, we waren ruim 30 minuten te vroeg aanwezig in de speelzaal (na bovendien een tussenstop van 15 minuten) en Addy die zaterdag ziek, zwak en misselijk bleek te zijn (maar toch wel gewoon meedeed, waarvoor hulde) – allemaal niet echt goede voortekenen.

Wel een goed voorteken was dat onze vaste supporter Wietze Jongsma al vroeg zijn gezicht liet zien. Zijn aanwezigheid inspireert ons altijd om toch vooral geen snelle remises te spelen. Daarnaast deed de IM waar Migchiel zich tijdens de heenreis nog op zat voor te bereiden, Hugo ten Hertog, vandaag niet mee met Paul Keres. In plaats daarvan zat Migchiel tegenover FM Peter Lombaers, met een rating van 2341 ook geen lachertje, maar Migchiel speelde hem op het oog zo gemakkelijk weg. Het was een kwestie van kleine voordeeltjes verzamelen, die hij vervolgens kon omzetten in een geweldig eindspel van goed paard tegen slechte loper. Zwart koos voor een snelle nul door ook nog een kwaliteit in de aanbieding te doen. Hopelijk voor Migchiel een voorbode van de rest van het seizoen – afgezien van zijn vlotte winstpartij in Amsterdam boterde het nog niet echt voor hem.

Bijna alle andere uitslagen vielen vlakbij of in de tijdnoodfase. Aangezien ik in die fase zelf moest zwoegen kan het zijn dat ik de volgorde van de uitslagen niet helemaal juist heb. Volgens mij was Addy als volgende klaar; zijn partij aan bord 3 eindigde helaas in mineur. In de opening was er nog niet veel aan de hand. (Overigens een vreemd detail dat mij opviel: aan borden 2 en 3 werd precies dezelfde obscure variant van het nimzo-indisch gespeeld. Werden er door iemand expres een aantal zetten gekopieerd?) Zwart speelde bxa4 waarbij je zou verwachten dat wit die dubbelpion op de a-lijn wel even terug kon winnen. Maar dat lukte dus niet. Hoe het precies afliep heb ik niet gezien, maar wel dat zwart de pluspion behield en grip op de witte velden had (vooral b5 en c4 waren hierbij van belang). Het witte tegenspel bleef uit en uiteindelijk stond er 0-1 op het scoreformulier. Bij deze alsnog beterschap Addy!

Over de zin tussen haakjes hierboven meldt onze STNSO:
"Heel mooi verslag. Toch een kleine opmerking; de benaming 'obscure variant' van het Nimzo Indisch lijkt me onjuist. Die variant 1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3 Lb4 4.e3 0-0 5.Ld3 d5 6.cxd5 exd5 7.Pge2 wordt veel gespeeld, zeker ook door Wemmers en enkele andere Paul Keres spelers. Vroeger heb ik 'm ook wel eens tegen me gehad. Inderdaad was het opmerkelijk dat ik zo'n 10 zetten lang de zetten van Breukelman kon kopieren, maar daarna gingen de partijen toch een verschillende richting uit."

Aan het begin van de tijdnoodfase zette Jan Hania ons weer op voorsprong. Hij nodigde zwart uit om een groot pionnencentrum neer te zetten, waarna hij hier subtiel omheen kon spelen. Met een aantrekkelijk pionoffer kreeg Jan vervolgens prima compensatie. De zwarte velden in de zwarte stelling waren verzwakt, Jan kreeg een sterk paard op d4 en een gevaarlijke vrijpion op c6 en dit alles was genoeg voor de overwinning.

Alhoewel het 2-1 stond leken de resterende borden mij op dat moment niet echt gunstig – ik dacht aan 5-5 waarbij het dubbeltje voor ons wel weer de verkeerde kant op zou kunnen vallen. Maar achteraf bleek dat ik de stelling van Bas die naast mij speelde volledig verkeerd had getaxeerd, terwijl Tjapko vanuit een gelijkstaand eindspel plotseling kon winnen. Na de opening stond Tjapko ronduit matig, maar hij gaf verder geen krimp en wist de stelling langzaamaan weer gelijk te trekken. In de tijdnoodfase wist hij zijn tegenstander tot een fout te verleiden:

Zoals gezegd werd ik verrast door de winst van Bas. De stelling was levensgevaarlijk met witte aanval op de koningsvleugel en een zwarte aanval op de damevleugel – zo typisch voor een Siciliaan – waarbij het mij leek dat de witte aanval toch één of twee zetten eerder zou aankomen. Dit bleek echter helemaal niet te kloppen, het was juist Bas die het eerst de trekker kon overhalen, en zijn zet b4-b3 bracht de witspeler zoveel problemen dat wit niet veel later in een matnet terecht kwam. Een knappe winst, en tevens de eerste van Bas dit seizoen – hopelijk het begin van een reeks.

Met een 4-1 voorsprong was de wedstrijd winst nog niet binnen, want Auke en Jan stonden duidelijk verloren.  De partijen van Eddie, Erik en ondergetekende waren nog binnen de remise-marge en konden alle kanten op. Auke moest inderdaad de vlag strijken: na de opening was er niets aan de hand, maar toen speelde Auke b7-b5? Naar eigen zeggen ‘een heel domme zet’, waarna wit zich vol overgave op de zwakke zwarte a6-pion kon storten. Auke kwam er hierna niet meer aan te pas, alhoewel hij nog lang heeft tegengestribbeld. Ook Jan Boersma moest de handdoek in de ring gooien; de opening leek zijn tegenstander een stuk beter te kennen en hij werd vervolgens consequent weggespeeld. Achteraf bleek dat dit alweer Jans 250e partij voor Philidor 1 was. Voor deze prestatie kreeg hij tijdens het etentje een cadeautje uitgereikt door Eddie (zie foto’s). Overigens een bijzonder detail: voor deze wedstrijd had Jan een score van 124,5 uit 249 partijen… exact 50%. Uiteraard zal hij de rest van het seizoen zijn best doen om weer boven de 50% uit te komen.

Bij een 4-3 stand kwam Erik naar mij toe om te vragen wat ik ging doen, hij kon zelf namelijk remise maken. Ik: “geen idee.” (Klopte ook, dat was namelijk halverwege onderstaand fragment). Erik koos uiteindelijk voor de remise. Hij heeft wel steeds op voordeel gespeeld en heeft geen tegenkansen weggegeven, maar zijn tegenstander verdedigde goed en er zat uiteindelijk gewoon niet meer in dan zetherhaling.

Zo kreeg ik de eer om voor de tweede keer op rij de overwinning binnen te halen, alhoewel hier wel enige medewerking van zwart voor nodig was. Vanuit de opening (Benoni) had ik steeds prettige druk op de zwarte stelling, wat zwart uiteindelijk noopte tot een thematisch kwaliteitsoffer. De kwaliteit kon hij een aantal zetten lang terugwinnen, maar dat zou dan steeds ten kostte gaan van dodelijk verzwakte zwarte velden, wat hij (terecht) niet durfde. Het vervolg speelde ik echter niet helemaal correct, waardoor zwart goede tegenkansen kreeg:

Het stond 5,5-3,5 en Eddie was nog onverstoorbaar bezig met zijn partij tegen de kopman van PK, IM Xander Wemmers, niet zomaar een speler. Maar dat is Eddie ook niet. In het jongste Schaakmagazine is een pleidooi te lezen van Paul van der Sterren dat de KNSB moet regelen dat Eddie voor zijn schaakresultaten in de jaren 70 alsnog een IM of GM-titel krijgt. Anders blijft hij namelijk de Sterkste Titelloze Nederlandse Schaker Ooit. De verschillende keren dat Eddie daar zaterdag over aangesproken werd, antwoordde hij droogjes dat hij dat (sterkste tittelloze Nederlandse schaker) ook een hele mooie titel vindt. In ieder geval deed hij in zijn partij tegen IM Wemmers die titel wel eer aan. Kalmpjes ving hij alle witte speldenprikjes op, en het evenwicht werd nooit echt verbroken. In de slotstelling stond Eddie een pion voor in een eindspel met dame + licht stuk, maar door de open koningsstellingen van zowel wit als zwart was remise door eeuwig schaak onvermijdelijk.

Door deze winst heeft Philidor 1 zich weer een redelijke uitgangspositie verschaft – zoals gezegd maar 1 puntje boven de degradatiestreep, maar ook slechts 2 punten onder plaats 3. Vanaf februari 2017 volgen nog 4 wedstrijden waarbij we in ronde 8 een zware uitwedstrijd hebben tegen gedoodverfde titelkandidaat BSG, maar verder nog drie teams treffen die op rating toch iets zwakker zijn dan wij. Als we spelen zoals deze zaterdag hoeven we daar helemaal niet bang voor te zijn en is een eindrankering in het linkerrijtje binnen handbereik. Bij winst in de volgende wedstrijd, thuis tegen ASV, gaan we in ieder geval over hen heen. Laten we ons daar eerst op richten.