K.S.C. PHILIDOR 1847

Raadsels op het schaakbord (2)

Door Wiebe Fraanje

Omdat je met een bord en stukken niet alleen kunt schaken, maar ook veel andere leuke dingen kunt doen, hier een nieuwe schaakpuzzel.

Het is een oude opgave, maar niet zo oud als Koninklijke Schaakclub Philidor, want dit probleem werd in 1848 voor het eerst gepubliceerd. Veel wiskundigen hebben zich ermee bezig gehouden. Eddie zal het wel van haver tot gort kennen dus.

Plaats acht dames zodanig op het bord dat ze elkaar op geen enkele manier aanvallen of verdedigen. Er mag zich dus op geen enkele wijze meer dan één dame op een rechte lijn (horizontaal, verticaal of diagonaal) bevinden. Bovendien mogen de dames niet op de twee lange diagonalen a1-h8 en h1-a8 staan. Als je geen acht dames in huis hebt, mag je natuurlijk acht pionnen gebruiken en net doen of het dames zijn.

Succes!

De oplossing van de vorige opgave was, als je hem eenmaal had gevonden, verbluffend eenvoudig. De opdracht was om alle stukken van één kleur zodanig op het bord te zetten dat ze geen van alle een legale zet kunnen uitvoeren, met de lopers op velden van verschillende kleur en de pionnen niet op de eerste en achtste rij.

Je zult er snel achter gekomen zijn dat de pionnen allemaal op de zesde of zevende rij moeten staan en dat hun promotie verhinderd moet worden door de andere stukken.

De paarden vormen het grootste probleem, omdat die niet geblokkeerd kunnen worden en dus met een pion verhinderd moeten worden van de achtste op de zesde rij te springen.

Misschien ben je er wel tegenaan gelopen dat je steeds een stuk tekort komt of juist over hebt, of dat je laatste pion ongeblokkeerd op de zevende rij staat. Je hebt dus beide zijranden van het bord nodig om de stukken te beperken in hun bewegingsvrijheid.

De enige manier om de paarden in toom én het veld breed te houden is door ze beide in de hoeken a8 en h8 te zetten (we gebruiken de witte stukken). Als je nu de torens op b8 en g8 zet, hoeven er geen pionnen op a7 en h7. Die zet je op b6 en g6. Tussen de twee torens zet je de rest van de stukken (let op dat je de lopers juist neerzet) en om die te blokkeren zet je de resterende zes pionnen op b7 tot en met g7.

Eelke Heidinga was de eerste die de juiste oplossing instuurde. Dolf Wissmann voegde er nog aan toe dat door verwisseling van de koning, dame en lopers er acht verschillende oplossingsstellingen zijn.

Geef een reactie